Zzp’ers merken meer en meer dat vanwege de handhaving van de Wet DBA per januari 2025 opdrachtgevers angstig zijn om nog zzp’ers in te huren. Bij de ondernemersdesk van ZZP Nederland melden zich dagelijks leden die te horen krijgen dat hun opdracht niet meer wordt verlengd of wordt ingetrokken. Maar opdrachtgevers zijn vaak onterecht angstig voor de nieuwe controle zo betoogt ZZP Nederland.
Een waarschuwing
Donderdag 12 september was het Commissiedebat ZZP. De commissieleden debatteerden voor het eerst met de nieuwe verantwoordelijke bewindspersonen minister Van Hijum (SZW) en staatssecretaris Folkert Idsinga van Fiscaliteit (Financiën) over de positie van zzp’ers. In het debat bleek dat meerdere partijen (VVD, NSC, SGP, BBB) ernstige vraagtekens hebben bij het weer opstarten van de handhaving. Zij pleitten ervoor, net als ZZP Nederland, dat controle op de Wet DBA vooral aan de basis van de arbeidsmarkt plaatsvindt. Ook willen de partijen dat er een mogelijkheid blijft voor belastinginspecteurs om eerst een aanwijzing (waarschuwing) te geven.
In het debat heeft staatssecretaris Idsinga toegezegd dat belastinginspecteurs de opdrachtgevers die niet kwaadwillend zijn (geweest), een waarschuwing mogen geven en niet direct hoeven te beboeten.
Controle
In het debat gaf staatssecretaris Idsinga ook aan dat de controle van de belastinginspecteurs zich vooral zal richten op sectoren waar veel schijnzelfstandigheid wordt verwacht. Er zal niet meer gecontroleerd gaan worden, want er zijn maar 80 belastinginspecteurs voor de controle op de Wet DBA en dat blijven er ook 80. Op de vraag waarom de controles er zijn licht minister Van Hijum toe dat het slecht is voor de economie als een grote groep werkenden niet verzekerd is, te weinig betaald krijgt en te weinig of geen pensioen opbouwt. Ook wordt door schijnzelfstandigheid de sociale zekerheid ondermijnt, omdat die is gebaseerd op solidariteit. Veel schijnzelfstandigheid aan de basis van de arbeidsmarkt is geen vrijwillige keuze, maar een verdienmodel voor werkgevers, aldus Van Hijum.
Frank Alfrink, voorzitter Vereniging ZZP Nederland: “Helaas worden opdrachtgevers onrustig, terwijl dit in heel veel gevallen totaal niet hoeft. Je weet waarop beoordeeld wordt en kunt zelf veel stappen nemen om schijnzelfstandigheid te voorkomen”.
Tijdens een radio-uitzending op BNR benadrukte voorzitter Alfrink niet tegen de aanpak van schijnzelfstandigheid te zijn, maar wijst erop dat dat maar om een beperkt percentage van alle zzp'ers in Nederland gaat. Hij zou er voorstander van zijn als de Belastingdienst zich eerst gaat richten op zzp'ers met lagere uurtarieven, omdat daar veel schijnzelfstandigheid voorkomt.
Waar wordt op gelet
De Wet DBA is misschien niet duidelijk, maar wel duidelijk is waarnaar gekeken wordt. Zo is er bijvoorbeeld het Deliveroo-arrest, waarbij duidelijk is geworden hoe een arbeidsrelatie wordt beoordeeld. Opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen in overleg bekijken hoe ze aan de voorwaarden kunnen voldoen, zodat werknemerschap wordt uitgesloten.
Toetsingsinstrument
Vereniging ZZP Nederland is als toezichthouder nauw betrokken bij de Stichting ZSO. In deze stichting zijn meerdere organisaties betrokken bij het ontwikkelen van zogeheten ‘toetsstenen’. Via deze toetsstenen kan de zelfstandige toetsen of voldaan wordt aan de criteria van ondernemerschap en kan de opdrachtgever toetsen of de opdracht voldoet aan de criteria van een opdracht en dus niet valt onder de definitie van dienstbetrekking. Door het beantwoorden van enkele vragen vindt deze toetsing plaats. De huidige wet- en regelgeving en de jurisprudentie (zoals de Deliveroo-uitspraak) wordt in de toets meegenomen. Deze toets zal naar verwachting binnen enkele weken klaar zijn voor gebruik.
Bron: ZZP Nederland